گرفتگی زانو چیست و درمان آن چگونه است؟

گرفتگی زانو عارضه ای معمول و شایع در زانو است که بر اثر اسپاسم و انقباض ناگهانی و غیرارادی عضلات مفصل زانو ایجاد می شود. این گرفتگی معمولا کوتاه مدت و موقتی است اما بسیار ناخوشایند است.

با افزایش سن، گرفتگی زانو به یک معضل جدی تبدیل می شود و عموما به دنبال هر نوع آسیب دیدگی این علائم ظاهر می شود. از مهم ترین علت های گرفتگی زانو می توان به:

استئوآرتریت یا آرتروز زانو

استئوآرتریت یا ساده تر بگویم آرتروز زانو یکی از شایع ترین انواع بیماری آرتریت است که به دنبال ساییدگی و تخریب مفصل زانو ایجاد می شود. این عارضه که بیشتر در اثر ورزش های طاقت فرسا، افزایش سن، چاقی و .. ایجاد می شود بیمار را با گرفتگی و دردهای شدید در ناحیه زانو همراه می سازد.

گرفتگی زانو ناشی از این بیماری پس از بیدار شدن از خواب به شدیدترین حالت خود می رسد.

آرتریت روماتوئید زانو

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم زانو یک نوع آرتروز است که به عنوان بیماری خود ایمنی نیز شناخته می شود. در این بیماری سیستم ایمنی به اشتباه به بافت های سالم بدن حمله می کند و در پی آن مفصل دچار التهاب می شود. آرتریت روماتوئید اختلالی است که باعث بروز درد، تورم و گرفتگی شدید در مفصل زانو می شود.

بوریست زانو

بوریس ها کیسه های کوچک حاوی مایع هستند که اصطکاک بین استخوان و تاندون  وعضلات اطراف را کاهش می دهد. هر زانو از 11بورس ساخته شده است زمانی که این بورس ها متلهب شوند عارضه بوریست زانو اتفاق می افتد. بوریست زانو یک عارضه شایع در میان ورزشکاران است که با درد و گرفتگی شدید در زانو همراه است

نقرس

بیماری نقرس یک نوع آرتریت است که به دنبال تجمع اسید اوریک در مفاصل بدن ایجاد می شود. با اینکه بیماری نقرس بیشتر اندام های پایینی بدن یعنی انگشتان پا را درگیر می کند اما در صورتی که مفصل زانو را تحت تاثیر قرار دهد؛ خشکی و گرفتگی زانو یکی از مهم ترین علائم بیماری است که علاوه بر آن با درد شدید و ناگهانی در زانو همراه است.

تومورهای استخوانی

با اینکه به ندرت پیش می آید علت گرفتگی زانو، وجود تومورهای استخوانی باشد اما این امکان وجود دارد. زیرا افراد مبتلا به تومورهای استخوانی به طور مکرر به گرفتی و خشکی در مفصل زانو دچار می شوند. البته این نوع گرفتگی ها بسیار شدیدتر و دردناکتر از سایر بیماری است.

البته گرفتگی زانو می تواند در اثر آسیب دیدگی یا وجود اختلالاتی در عضلات و عصب ها نیز بوجود بیاید که شامل موارد زیر می‌شود:

• آسیب دیدن عضلات اطراف زانو
• تحریک عصبی و فشرده شدن عصب ها
• ضربه دیدن ماهیچه های زانو

گرفتگی زانو چه زمانی خطرناک است؟

در صورتی که گرفتگی زانو به صورت اتفاقی اتفاق بیفتد و این درد طی مدت پنج الی هفت روز ادامه باشد در این صورت باید هر چه سریعتر به یک پزشک و متخصص ارتوپد مراجعه کرد.

گرفتگی زانو زمانی خطرناک است که با چنین علائمی همراه باشد:

• گرفتگی همراه با درد شدید در قسمت های مختلف زانو
• متورم و قرمز شدن اطراف زانو
• تغییر شکل دادن مفصل زانو
• خشک و سفت شدن مفصل زانو
• حساسیت به لمس

با اینکه گرفتگی زانو یک نشانه غیر طبیعی نیست و ممکن است بسیاری از افراد در طول زندگی خود چندین بار به آن دچار می شوند؛ اما در صورتی که در طولانی مدت ادامه داشته باشد و با چنین نشانه هایی همراه باشد باید فکر جدی به حال آن کرد.

علت گرفتگی زانو در هنگام خواب

بسیار دیده شده که بسیاری از مردم هنگامی که به خواب عمیق فرو می روند؛ از درد شدید زانو و گرفتگی رنج می بردند. گرفتگی زانو در هنگام خواب یک مشکل رایج در سالمندان است که با فرارسیدن شب و آماده شدن شخص برای استراحت ایجاد می شود.

از آنجایی که گرفتگی زانو می تواند خواب را از شخص بگیرد و یا خواب را برهم بزند به همین جهت می تواند مشکلات زیادی را برای بیمار ایجاد کند.

درد و گرفتگی زانو در هنگام خواب نتیجه آسیب دیدگی و کشیدگی زانو است و در چنین مواردی اتفاق می افتد:

• آرتروز استخوان
• روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید
• اضافه وزن و چاقی
• آرتریت عفونی مفصل
• کار کشیدن بیش از حد از مفصل زانو در طول روز

راهکارهای درمان گرفتگی زانو

روش درمان گرفتگی زانو بسته به نوع و علت آن متفاوت است. ممکن است برخی اختلالات همچون آسیب دیدگی جزئی زانو با درمان های خانگی تسکین یابد اما برخی دیگر همچون آرتروز زانو تنها با جراحی تسکین یابد. از این رو گفته می شود. درمان گرفتگی زانو به سه روش کلی انجام می شود که شامل:

درمان خانگی گرفتگی زانو

مطمئنا گرفتگی زانو علاوه بر خشکی و اسپاسم شدید در مفصل زانو با درد ها و نشانه هایی متنوعی همراه است. درمان به موقع و بکارگیری تمامیه روش های درمانی در کاهش درد و گرفتگی زانو بسیار موثر است. روش های خانگی برای درمان گرفتگی زانو شامل:

• اجتناب از قرار گرفتن در وضعیت نامناسب
• استفاده از داروهای مسکن بدون تجویز پزشک
• استفاده از کمپرس یخ
• بالانگه داشتن زانو
• استفاده از بانداژ کشی برای کم کردن درد و تورم زانو

درمان بدون جراحی گرفتگی زانو

در صورتی که گرفتگی زانو بیش از 5الی 6روز ادامه داشته باشد و یا علائم آن بدتر شود باید هر چه سریعتر به پزشک ارتوپد مراجعه کنید. پزشک در وهله اول برای درمان گرفتگی شما از چنین روش هایی استفاده می کند:

دارو درمانی

داروی ضد التهاب و داروهای مسکن از مهم ترین داروها برای تسکین دردهای حاصل از گرفتگی زانو می باشند که توسط پزشک ارتوپد تجویز می شود. داروهای غیر استروئیدی همچون  ناپروکسن، استیل‌سالیسیلیک اسید و ایبوپروفن از مهم ترین داروها برای کاهش التهاب زانو می باشند.

تزریق استروئید

در صورتی که گرفتگی زانو باعث خشکی مفصل شود؛ تزریق داروی استروئیدی یکی از بهترین گزینه های درمانی محسوب می شوند. عموما همراه با گرفتگی درد و تورم همراه است که این داروها در کاهش التهاب بسیار موثر است.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی در کنترل و درمان درد های زانو ناشی از گرفتگی بسیار کمک کننده است. از جمله تکنیک هایی که برای درمان گرفتگی زانو استفاده می شود شامل:

• طراحی حرکات کششی و ورزشی مناسب زانو
• ماساژ بافت نرم
• اولتراسوند
• الکترودرمانی
• لیزر درمانی
• گرما و یخ درمانی

ورزش درمانی

ورزش در افزایش حرکت مفصل و رفع گرفتگی بسیار موثر است. همچنین در صورتی که علت گرفتگی اضافه وزن باشد در این صورت به کمک ورزش درمانی می توان درد و خشکی زانو را تا حد زیادی کاهش داد.

جراحی گرفتگی زانو

در مورادی که علت گرفتگی زانو آسیب دیدگی شدید زانو باشد پزشک برای برداشتن قطعات آسیب دیده نیاز به عمل جراحی خواهد داشت در غیر این صورت مشکل زانوی شما به احتمال زیاد ادامه یافته و بدتر می شود.

انتخاب نوع جراحی بسته به علت گرفتگی زانو متغییر است که این جراحی ها شامل موارد زیر می‌شود:

• جراحی آرتروسکوپی زانو
• جراحی مینیسکتومی
• جراحی تعویض مفصل زانو