درد زانو هنگام بالا رفتن از پله ها نشانه چیست؟

زانو از مفاصل پیچیده و مهم بدن محسوب می شود و در عین حال از دیگر مفاصل بدن نیز پرکارتر می باشد و از همین رو بسیار آسیب پذیر نیز می باشد. با این وجود ساختار زانو به گونه ای است که می تواند فرسودگی و ساییدگی های مختصر را تحمل کرده و باعث ناراحتی فرد نیز نمی شود.

زانو درد در حین بالا رفتن از پله ها می تواند دلایل بسیاری داشته باشد و به این که درد چه هنگام و در کدام قسمت زانو بروز می کند نیز بستگی دارد. برخی افراد تنها هنگام بالا رفتن از پله ها درد زانو را تجربه می کنند و برخی دیگر نیز به طوردائمی این درد را احساس می کنند که هریک ناشی از عوامل متفاوتی می باشد.

درد زانو هنگام بالا رفتن از پله ها نشانه چیست؟

بر اساس تحقیقات به عمل آمده درد زانو در حین بالا رفتن از پله ها می تواند از علائم ابتدایی بیماری آرتروز زانو باشد که ناشی از ساییدگی و تخریب غضروف می باشد.

این پیش بینی از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد. زیرا اغلب بیماری های مفصلی و التهابی هنگامی تشخیص داده می شوند که راه حل درمان آن ها جز از طریق جراحی امکان پذیر نمی باشد.

بنابراین طبق عقیده پزشکان ارتوپد تشخیص زود هنگام و به موقع این بیماری اهمیت بسیاری دارد و با روش های ساده و جزئی مانند کاهش وزن نیز می توان روند پیشرفت بیماری را کند کرد و عوارض ناشی از آن را کنترل کرد. استئوآرتریت شایع ترین نوع بیماری آرتریت می باشد که به علت فرسودگی و تخریب غضروف اتفاق می افتد.

چرا بالا رفتن از پله موجب زانو درد می شود؟

نقش غضروف زیر استخوان کشکک در مفصل زانو این است که از اعمال فشار بیش از حد به زانو هنگام  خم شدن، بلند کردن اشیا و زانو زدن جلوگیری کرده و میزان آن را کاهش می دهد.

به نرم شدن غضروف استخوان زیر کشکک زانو، کندرومالاسی گفته می شود. این درد معمولا هنگامی که زانو خم می شود نسبت به حالتی که فرد راه می رود یا می دود بیشتر می شود. همچنین این درد ممکن است پس از صاف کردن زانو نیز بروز کند.

این درد به این علت رخ می دهد که کشکک زانو هنگام بالا رفتن از پله ها مجبور است که بیش از حد طبیعی خود روی استخوان ران بالا و پایین کشیده شود. در صورتی که غضروف فرسوده شده باشد و کشکک نتواند در جای خود بلغزد در این هنگام فرد با خم و راست کردن زانوی خود احساس درد می کند که ممکن است با راه رفتن از بین برود. زیرا در حین راه رفتن مفصل زانو مجبور نیست تحرک زیادی داشته باشد.

امروزه ناراحتی و عارضه های مربوط به زانو در میان افراد بسیار شایع شده و همین موضوع باعث ایجاد مشکلات دیگری برای فرد نیز شده است. زیرا فرد به دلیل احساس درد از تحرک خودداری می کند و همین عامل باعث سفتی و خشک شدن مفاصل او می شود و در نتیجه محدودیت دامنه حرکتی بیمار نیز کاهش پیدا می کند و به همین دلیل فرد دچار افسردگی، افزایش وزن یا مختل شدن خواب شبانه می گردد.

طبق مطالعات انجام شده ابتدایی ترین فعالیتی که باعث بروز زانو درد شد بالا و پایین رفتن از پله ها بود و به دنبال آن فرد در راه رفتن، ایستادن و نشستن نیز دچار مشکل شد و در موارد حادتر نیز حتی دراز کشیدن و استراحت نیز باعث تسکین درد زانوی فرد نشد. تا کنون نیز دارو و درمانی قطعی جهت بازسازی غضروف تخریب شده شناخته نشده است. اما به طور قطع می توان بیان کرد که انجام فعالیت های ورزشی ریسک ابتلا به بیماری آرتریت را کاهش داده و ابتلا به آن را در فرد به تاخیر می اندازد.

به توصیه متخصصین ارتوپد برای افرادی که زانو درد دارند انجام فعالیت هایی مانند دوچرخه سواری بسیار مفید می باشد. این ورزش علاوه بر این که وزن را کاهش داده و مانع اضافه وزن فرد می شود باعث تقویت عضلات ران وی نیز می شود و درعین حال دوچرخه سواری مانع وارد آمدن فشار بیش از حد به زانو می شود و از همین رو برای افرادی که مبتلا به زانو درد یا آرتریت هستند بسیار مفید است. در مقابل انجام فعالیت هایی که مستلزم خم شدن زانو هستند باعث تشدید این درد خواهند شد.

دلایل درد زانو هنگام بالا رفتن از پله ها

• یکی از دلایل ساییدگی غضروف کار کشیدن بیش از حد از زانوها هنگام دویدن، پریدن می باشد.همچنین انجام فعالیت هایی که نیازمند استفاده سنگین از زانوها می باشد نیز درابتلا به این عارضه نقش دارند. کندرومالاسی کشکک در هر سنی ممکن است اتفاق بی افتد. اما در افراد جوان و ورزشکار بسیار رایج تر از سایر افراد می باشد.
• هنگامی که کشکک از راستای اصلی خود خارج شده باشد و در ناحیه ای نامناسب قرار گیرد فرد در مفصل زانوی خود دچار نوعی ناهمواری می شود که همین عامل منجر به درد زانوی او هنگام بالا رفتن از پله ها می شود.
• آسیب های وارده بر زانو مانند ضربه یا تصادفات نیز می تواند باعث آسیب دیدگی کشکک زانو شده و یا کشکک را از جای خود خارج کند.
• دلیل دیگر زانو درد در هنگام بالا رفتن از پله ها، عدم هم ترازی عضلات چهار سر ران و عضلات ساق پا می باشد که همین عدم تعادل عضلانی می تواند منجر به بروز درد زانو در افراد شود. از طریق انجام فعالیت های ورزشی و حرکات اصلاحی می توان عضلات ران و ساق پا را تقویت کرده و آن را به مرور زمان اصلاح کرد.

درمان زانو درد هنگام بالا رفتن ازپله ها

افرادی که در هنگام بالا رفتن از پله ها یا تحت هر شرایط دیگری احساس درد در زانوی خود می کنند باید به متخصص ارتوپد مراجعه کرده و از طریق تشخیص زود هنگام علت این عارضه اقدام به درمان آن نیز صورت پذیرد. دردی که در بالا و پایین رفتن از پله ها احساس می شود مربوط به سندرم پاتلوفمورال می باشد که ناشی از قرار گیری نادرست استخوان کشکک در زانو است. روش های درمانی کندرومالاسی اغلب بصورت غیر تهاجمی هستند و به بهبودی بیمار می انجامند. بیماران مبتلا به این عارضه به ندرت نیاز به جراحی پیدا می کنند.

• فعالیت های ورزشی سبک مانند پیاده روی و دوچرخه سواری و شنا از ورزش های بسیار مفید جهت تقویت عضلات پا به شمار می رود و بدون اعمال فشار و تنش روی زانو باعث تقویت مفصل زانو شده و روند بیماری را نیز کند می کند.
• پرهیز از انجام کارهایی که باعث آسیب زانو می شوند. به عنوان مثال افرادی که هنگام بالا رفتن از پله ها زانو درد دارند باید سعی کنند تا حد امکان از پله استفاده کنند. زیرا باعث وارد شدن فشاربیشتری به زانوها شده و روند پیشرفت بیماری را نیز سریع تر می کند و باعث تخریب و ساییدگی بیشتر غضروف می شود.
• انجام فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی و تنظیم یک برنامه توانبخشی تحت نظر متخصص فیزیوتراپ یکی از موثرترین روش ها در تسکین درد و افزایش دامنه حرکتی مفاصل زانو است. فیزیوتراپ با استفاده از روش های پیشرفته اقدام به درمان بیمار و تسکین درد او می کند. تکنیک هایی مانند درمان های دستی، کشش عضلانی پا، گرما و سرما درمانی از جمله راهکارهای بهبود درد بیماران به شمار می رود.
• روش های دارو درمانی نیز در کاهش التهاب غضروف و درد بیمار تاثیر گذار می باشد.
• وزن خود را در حد متعادل حفظ کنید. کاهش وزن مانع اعمال فشار اضافی روی مفصل زانو می شود و بدین ترتیب از ساییدگی زود هنگام غضروف زانو نیز جلوگیری می شود. بنابراین برخورداری از یک رژیم غذایی سالم در این مورد از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

• تزریق داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها نیز روشی موثر در کاهش درد زانوی بیمار به حساب می آید. کورتیکواستروئیدها موجب کاهش التهاب و تسکین درد بیمار شده و به صورت مستقیم داخل زانو تزریق می شود و منجر به افزایش تحرک بیمار می شود. روش تزریق به عنوان یک درمان قطعی و دائمی محسوب نمی شود. بلکه لازم است هر چند ماه یکبار تزریق توسط پزشک صورت پذیرد. توجه داشته باشید که در سال بیش از چهار مرتبه نباید تزریقانجام شود.زیرا ممکن است عوارض جانبی برای فرد به همراه داشته باشد.
• در صورتی که درد بیمار شدید بوده و هیچ یک از روش های درمانی غیر جراحی موثر نبوده باشد پزشک ارتوپد اقدام به درمان بیمار از طریق جراحی می کند. بدین صورت که غضروف تخریب شده را خارج کرده و تاندون ها و رباط هایی را که دچار گرفتگی شدند نیز رها می کند. این کار می تواند باعث تغییر جهت کشکک زانو در راستای اصلی خود شود.

حتما بخوانید: درمان زانو درد دز افراد مسن

برخی اوقات نیز حذف غضروف تاثیری در بهبود بیمار ندارد و پزشک جراحی تعویض مفصل زانو را انجام می دهد.