تاندونیت آشیل پا چیست و چگونه درمان می‌شود؟

تاندنیت آشیل نوعی عارضه محسوب می شود و یکی از علائم اصلی آن درد در پشت ساق پا و پاشنه پا می باشد. تاندون آشیل یکی از بزرگ ترین تاندون های بدن است وعلاوه بر اینکه عضلات پشت ساق پا را به استخوان پاشنه پا متصل می کند، وجود این تاندون جهت راه رفتن و دویدن و پریدن فرد مورد نیاز می باشد.

انواع تاندنیت آشیل

معنی بیماری تاندنیت، التهاب تاندون می باشد. همان طور که می دانیم ملتهب شدن یکی از واکنش های اصلی بدن به انواع آسیب دیدگی ها و بیماری های موجود در بدن می باشد و نشانه آن نیز درد و تورم قسمت اسیب دیده می باشد. تاندنیت آشیل شامل دو نوع مختلف می باشد :

•  تاندنیت در بخش های بالایی تاندون آشیل
•  تاندنیت در قسمت اتصال آشیل به پاشنه

درالتهاب تاندون در قسمت فوقانی تاندون آشیل، فیبرهای بخش بالای تاندون دچار برخی پارگی های میکروسکوپی شده و تاندون در ظاهر این طور مشاهده می شود که متورم و ضخیم شده است. این نوع تاندنیت در میان جوانان و افراد فعال در زمینه های ورزشی و تحرک بدنی شیوع بیشتری دارد.

اما در تاندنیت نوع دوم، آسیب و پارگی های میکروسکوپی تاندون در محل اتصال آن به استخوان پاشنه می باشد. همچنین در این تاندنیت ممکن است در محلی که تاندون آشیل به استخوان پاشنه پا وصل می شود استخوان اضافی و زائد شروع به رشد کند.

علاوه بر این موارد در هر دو نوع تاندنیت احتمال رسوب شدن املاح کلسیم روی تاندون نیزوجود دارد.

دلایل بروز تاندنیت آشیل

بیماری التهاب تاندون ناشی از ضربات و تحت فشار قرار گرفتن تاندون آشیل به صورت مکرر و طولانی مدت می باشد.

•  وقتی میزان فعالیت های روزانه یا ورزشی خود را ناگهان افزایش می دهیم، به طور مثال زمان دویدن خود را دو برابر می کنیم باعث وارد آمدن فشار زیادی به تاندون آشیل می شود و به دنبال این فشار آسیب ها و خطراتی متوجه تاندون آشیل می شود که یکی از عوارض آن التهاب تاندون است.
• هنگامی که عضلات پشت ساق پا از انعطاف پذیری مطلوبی برخوردار نباشند انجام فعالیت های شدید بدنی ورزشی باعث وارد شدن فشار و نیروهای کششی زیادی به تاندون آشیل شده و منجر به آسیب دیدگی آن می شود.
•  در برخی مواقع نیز به دلیل وجود برجستگی های استخوانی در قسمت اتصال تاندون آشیل به استخوان پاشنه پا و ساییده شدن مکرر تاندون به این برجستگی ها باعث بروز التهاب و آسیب تاندون می شود.
• پوشیدن کفش نامناسب در هنگام ورزش  یا راه رفتن و پیاده روی و دویدن روی سطوح ناهموار نیز از دیگر دلایل ابتلا به التهاب تاندون آشیل می باشد.

علائم تاندنیت اشیل

نشانه های اصلی تاندنیت آشیل که اغلب در همه افراد مبتلا به التهاب تاندون مشاهده می شود شامل موارد زیر می باشد :

•  احساس درد و خشکی در ساق پا به ویژه هنگام صبح
•  احساس درد در تاندون آشیل که براثر انجام فعالیت تشدید می شود.
•  احساس درد شدید یک روز پس از فعالیت بدنی شدید
• شدید شدن درد ساق پا بعد از پیاده روی
•  افزایش ضخامت تاندون آشیل
•  ایجاد برجستگی های استخوانی در ناحیه ای که تاندون آشیل به استخوان پاشنه پا متصل می شود.
• ورم شدید پشت ساق پا که در حین انجام فعالیت های بدنی شدید تر می شود.

روش های درمان تاندنیت آشیل

تاندنیت آشیل نوعی بیماری محسوب می شود که ناشی از التهاب تاندون در قسمت پشت مچ پا است.علت اصلی بروز این عارضه کشش های شدید و ناگهانی و مداوم تاندون آشیل مخصوصا در حین انجام فعالیت های شدید ورزشی می باشد. اما چگونه می توان التهاب تاندون را درمان کرد ؟

روش های درمان تاندنیت آشیل معمولا به صورت غیر جراحی امکان پذیر می باشد. اما چنانچه اگر این راهکارهای درمانی پس از گذشت چندین ماه موثر نبوده و در بهبودی بیمار تاثیر گذار نباشد در این هنگام پزشک ارتوپد با توصیه به جراحی به درمان این عارضه در بیمارکمک می کند.

روش های درمانی غیرجراحی تاندنیت آشیل

در اکثر مواقع درد پاشنه پا با روش های غیر جراحی بهبود می یابد و این روند معمولا چندین ماه به طول می انجامد. در صورتی که بیمار درمان را دیر شروع کرده باشد ممکن است دوره بهبودی آن نیز کمی طولانی تر باشد. روش های درمانی تاندنیت آشیل به صورت غیر جراحی شامل موارد زیر می باشد :

 استراحت

همان طور که قبلا نیز بیان کردیم التهاب تاندون ناشی ازانجام فعالیت و ورزش های شدید می باشد. بنابراین هنگام بروز این عارضه بیمار باید سعی کند از میزان فعالیت های بدنی خود بکاهد یا در صورت امکان آن ها را متوقف کند. زیرا اگر همچنان به انجام این فعالیت ها اصرار داشته باشد فشار بیشتری به پاشنه پا اعمال شده و ممکن است آسیب های جدی تری برای بیمار به همراه داشته باشد و از طرفی هم بیماری تشدید شود. به همین خاطر بیمار باید در این زمان تا وقتی که بهبودی کامل حاصل شود، به انجام ورزش های سبک مانند دوچرخه سواری یا شنا بپردازد.

 سرما درمانی

روش کمپرس یخ یا قرار دادن یک کیسه حاوی یخ روی تاندون آشیل در قسمت پاشنه پا در کاهش التهاب و تورم این ناحیه موثر می باشد. سعی کنید این عمل را روزی چند مرتبه تکرار کنید.

 مصرف داروهای ضد التهابی

پزشک در طول روند درمان تاندنیت آشیل جهت کاهش درد و التهاب پاشنه بیمار برای او داروهای مسکن و ضد التهاب مانند پروفن تجویز می کند.

 انجام فعالیت های نرمشی

انجام برخی حرکات نرمشی سبک باعث کاهش روند درمان شده و از خشکی پاشنه پا نیز پیشگیری می کند.عدم تحرک به مدت طولانی ممکن است منجر به کاهش محدوده حرکتی پا شده و مشکلات دیگری را برای بیمار به وجود آورد. بنابراین توصیه می شود با انجام حرکات زیر البته با مشورت پزشک متخصص و زیر نظر فیزیوتراپ مجرب این تمرینات انجام شود تا نتیجه ای مطلوب حاصل شود.

کشش عضلات پشت ساق پا

به سمت یک دیوار بایستید و یکی از پاهای خود را کمی جلوتر از پای دیگر قرار دهید. به طوری که یکی از زانوهای شما کمی خم شود و زانوی دیگر کاملا صاف باشد. دستان خود را نیز به دیوار مقابل خود تکیه دهید. با حفظ همین حالت سعی کنید تنه خود را به دیوار نزدیک کنید. همچنین سعی کنید زانوی خم شده خود را بیشتر خم کنید تا مچ پایتان کشیدگی بیشتری پیدا کند و بدین ترتیب عضلات پشت ساق پا و تاندون آشیل تحت کشش گرفته و تقویت می شوند.

حرکت کششی آشیل با پاشنه

برای انجام این حرکت کنار یک پله ایستاده و نصف کف پای خود را روی پله اول قرار دهید. به طوری که پاشنه پای شما روی پله قرار نگرفته باشد و آزاد باشد. کنار دیوار باشید تا تعادل شما بهم نخورد و آرام پاشنه پای خود را بالا  و پایین ببرید.

- ترزیق کورتیکوستروئید نیز از دیگر روش های درمانی تاندنیت آشیل به شمار می رود و معمولا پزشکان به ندرت از این روش استفاده می کنند. زیرا ریسک پاره شدن تاندون آشیل پس از تزریق بالا می باشد.

 استفاده از کفش های مناسب طبی و ارتوز

سعی کنید کفش هایی بپوشید که کمی پاشنه دارند و چرم کفش نیز در قسمت پشت پاشنه باید نرم باشد.

 شوک ویو تراپی

این روش از طریق اشعه اولتراسونیک باعث افزایش روند بهبودی فیبرهای آسیب دیده پاشنه پا می شود. اما باید توجه داشته باشید که تاثیر این روش در همه افراد یکی نیست و ممکن است در فردی دیگر منجر به بهبودی نشود.

حتما بخوانید: علت درد ساق پا

درمان تاندنیت آشیل از طریق جراحی

اگر وضعیت بیمار مبتلا به التهاب تاندون پس از گذشت شش ماه و با انجام روش های غیر جراحی تغییری نکرد پزشک به ناچار اقدام به جراحی بیمار از طریق روش های زیر می کند :

•  در افرادی که ساق پای ان ها حالت سفتی و خشکی دارد و انعطاف پذیری کمی نیز دارد متخصص ارتوپد شکاف هایی طولی در عضلات ساق پای بیمار ایجاد کرده تا به دنبال افزایش طول عضلات کشش روی تاندون آشیل کم شود.
•  هنگامی که تاندون آشیل کمتر از نصف دچار آسیب شده باشد پزشک می تواند بخش های آسییب دیده را حذف کند  و بخش های باقی مانده را نیز ترمیم کند. در حین عمل جراحی پزشک برجستگی استخوانی در محل اتصال تاندون به پاشنه پا را نیز بر می دارد.

اما هنگامی که بیشتر از نصف تاندون آشیل دچار آسیب دیدگی شده باشد  پزشک پس از برداشتن این قسمت، با استفاده از تاندون دیگری تاندون باقیمانده را تقویت می کند. زیرا تاندون باقیمانده بسیار ضعیف است و ریسک پارگی آن بسیار بالا می باشد. پزشک جراح تاندونی که باعث خم شدن شست پا می شود را برمی دارد و به تاندون آشیل پیوند می زند. توجه داشته باشید که پس از این پیوند، پا همچنان به عملکرد خود ادامه می دهد.

اکثر بیماران پس از جراحی به نتیجه مطلوبی دست پیدا می کنند و بهبود می یابند. این موضوع بستگی به میزان آسیب دیدگی و پارگی تاندون آشیل دارد. هر چه جراحت بیشترباشد بعید است بیمار قادر باشد به فعالیت های سابق ورزشی خود ادامه دهد. انجام فیزیوتراپی در بهبود حرکتی بیمار نیز تاثیر بسیاری دارد و ممکن است مدتی زمان ببرد.

درصد کمی از بیماران نیز پس از جراحی همچنان درد را احساس می کنند. از دیگر عوارض جراحی تاندنیت می توان به بروز عفونت در محل عمل اشاره کرد و درمان آن نیز بسیار مشکل می باشد.