دانش و تجهیزات پزشکی مدام در حال پیشرفت و تکامل هستند، و نتایج عمل تعویض مفصل ران را برای افراد درگیر، هر روز بهتر میکنند. صدالبته که بیماران و پزشکان باید بر اساس موجودیهای فعلی تصمیمگیری کنند. به همین خاطر، در این مقاله وبسایت دکتر امین جواهری، سراغ مزایا و معایب تعویض مفصل لگن قدامی میرویم تا روش عمل را با دید بازتری انتخاب کنید.
مزایای تعویض مفصل لگن قدامی چه هستند؟
تعویض مفصل ران یا لگن، بهطور معمول به دو روش قدامی (Anterior Hip Replacement) و خلفی (Posterior Hip Replacement) یا همان تعویض کامل انجام میشود.
کسانی که طرفدار جراحی تعویض مفصل لگن به روش قدامی هستند، این چهار مورد را بهعنوان مزیتهای این روش عنوان میکنند:
1. آسیب کمتر به عضلات اصلی با روش قدامی
در تعویض مفصل ران به روش قدامی، عضلات اصلی بریده نمیشوند. در واقع عضلات کمتری جلوی ران وجود دارند که جراح ارتوپد در همان ناحیه کار میکند.
در این روش، جراح بهجای آنکه بافتهای عضلانی را برش بدهد، یا ماهیچهها را از استخوان جدا کند و بعد هم مجبور به ترمیم آنها باشد، کمترین برش لازم را میزند.
2. درد کمتر بعد از عمل تعویض مفصل ران قدامی
از آنجایی که جراحی نیازی به برش عضلات اصلی ندارد، بیماران بهطور معمول بعد از جراحی قدامی، درد کمتری دارند، و بنابراین داروهای مسکن کمتری هم مصرف میکنند.
3. بهبودی سریعتر در عمل به روش قدامی
تحقیقات نشان میدهند کسانی که تعویض مفصل ران به روش قدامی دارند، حدود 5 تا 7 روز زودتر از آنهایی واکر و عصا را کنار میگذارند که به روش خلفی جراحی کردهاند.
نکته اینجاست که در جراحی تعویض مفصل ران به روش قدامی، بافتهای نرم دستنخورده باقی میمانند. بنابراین لگن بهتر حفظ شده، و بهبودی کامل هم سریعتر به دست میآید.
4. اقدامات احتیاطی کمتر بعد از جراحی قدامی
بعد از جراحی تعویض مفصل ران، همیشه فهرستی از اقدامات احتیاطی به بیماران داده میشود که شامل حرکات و فعالیتهای خاصی است که باید از آنها اجتناب کنند. این اقدامات بهطور معمول برای 6 هفته اول بعد از عمل است.
کسانی که عمل قدامی داشتهاند، اقدامات احتیاطی کمتری دارند، یا در مواردی هم هیچگونه اقدام احتیاطی به آنها توصیه نمیشود، و میتوانند زندگی روزمره و کارشان را خیلی زود از سر بگیرند.
معایب تعویض مفصل لگن قدامی چه هستند؟
درباره مزایا گفتیم، اما اگر بخواهیم بهترین تصمیم را بگیریم، بهتر است با معایب تعویض مفصل لگن قدامی هم آشنا بشویم. اینها سه مورد از رایجترین مسائلی هستند که شاید بتوان جزو معایب تعویض مفصل ران قدامی دستهبندی کرد:
1. مشکلاتی در بهبود زخم بعد از عمل قدامی
تحقیقات نشان میدهند کسانی که تعویض مفصل ران به روش قدامی دارند، ممکن است با مشکلاتی در ترمیم زخم، مانند عفونت مواجه شوند که از معایب تعویض مفصل ران قدامی است.
در مطالعهای روی 505 عمل تعویض مفصل ران قدامی و 1288 عمل تعویض مفصل ران خلفی، مشخص شد که 7 مورد (حدود 1٫4درصد) از بیماران قدامی، و 5 مورد ( حدود 0٫4درصد) از بیماران خلفی دچار مشکل در بهبود زخم شدهاند.
البته مشکل در ترمیم زخم، اغلب خفیف و محدود است، یعنی با گذشت زمان، و حتی بدون درمان پزشکی برطرف میشود. اما در موارد اندکی هم باعث عفونت مفصل ران جدید میشود که مشکلی جدی است.
2. مناسب نبودن روش قدامی برای افراد دارای اضافه وزن یا عضلانیها
این جراحی ممکن است برای بیمارانی که اضافه وزن زیادی دارند، یا آنهایی که خیلی عضلانی هستند، چندان مناسب نباشد. دلیلش این است که بافت نرم اضافی، دسترسی جراح به مفصل ران را دشوار میکند.
البته این مورد از معایب تعویض مفصل لگن قدامی تا حدود زیادی به تجربه جراح ارتوپد هم بستگی دارد. برای اطلاعات بیشتر، میتوانید با دکتر سید علیرضا امین جواهری، جراح و متخصص ارتوپدی، و فوقتخصص جراحی زانو و لگن از سوئیس مشورت بفرمایید.
3. سخت بودن جراحی تعویض مفصل لگن قدامی
برش قدامی، چون محدود و مختصر است، دید محدودی هم از مفصل ران برای جراح ایجاد میکند. بنابراین عمل تعویض مفصل ران به روش قدامی، از نظر فنی سختتر از روش خلفی است.
صدالبته که جراحی تعویض مفصل ران موفق، علاوه بر روش جراحی، به عوامل زیاد دیگری هم بستگی دارد. برای نمونه، میتوان به این موارد اشاره کرد:
- دانش و مهارت جراح،
- نوع پروتز استفادهشده،
- وزن و شکل اندام بیمار،
- توانایی و تمایل بیمار برای همکاری در روند آمادگی قبل از جراحی،
- و همکاری با پزشک و فیزیوتراپ طی دوره توانبخشی بعد از جراحی.
پس سخت بودن انجام جراحی برای جراح ارتوپد را هم میتوان جزو معایب تعویض مفصل ران قدامی دانست؛ که البته با مراجعه به جراح باتجربه و زبردست، حل میشود.
ریسکهای مشابه در روشهای قدامی و خلفی چه هستند؟
در هر دو روش تعویض مفصل ران، ریسک آسیب عصبی وجود دارد. در تعویض مفصل لگن به روش قدامی، ناحیه موردجراحی در نزدیکی عصب جانبی ران قرار دارد که از جلوی لگن گذشته و از هیپ عبور میکند تا حس را به ران بیرونی منتقل کند. این امر بر کنترل یا قدرت عضلانی تأثیری نمیگذارد.
بعد از جراحی تعویض مفصل ران به روش قدامی، احتمال بیحسی در ران، و در موارد نادری، تحریک دردناک پوست، بهخاطر عصبی بهنام مرالژیا پارستتیکا (Meralgia Paresthetica) هم وجود دارد.
البته این وضعیت بسیار نادر است و در کمتر از یکدرصد بیمارانی اتفاق میافتد که عمل جراحی تعویض مفصل ران به روش قدامی انجام میدهند.
بعضی مطالعات هم حاکی از آن هستند که ریسک آسیب به اعصاب اصلی نزدیک لگن، بهویژه عصب سیاتیک، در عمل قدامی کمتر از عمل خلفی است. دلیلش این است که عصب سیاتیک در پشت مفصل ران حرکت میکند و هنگام جراحی به روش قدامی، در معرض آسیب قرار نمیگیرد.
در نهایت اینکه آمار صددرصدی درباره ارجحیت یکی از این دو روش بر دیگری وجود ندارد. اما تجربه پزشکان متخصص و جراحان ارتوپد حاکی از موفقتر بودن تعویض مفصل لگن به روش قدامی، نسبت به روش خلفی یا تعویض کامل است.
جمعبندی
کسانی که قصد عمل جراحی تعویض مفصل ران به روش قدامی را دارند باید درباره مزایا و معایب تعویض مفصل لگن قدامی با جراح خود مشورت کنند. شرایط خاص بیمار، مانند آرتریت مفصل ران، آناتومی، سلامت کلی و سبک زندگیاش باید در تصمیمگیری لحاظ شوند.
اگر سؤالی درباره روشهای تعویض مفصل لگن دارید، یا میخواهید بدانید کدام روش عمل برای شخص شما مناسبتر است، میتوانید زیر همین مقاله، برای ما کامنت بگذارید تا بیشتر با هم گفتوگو کنیم.